-
1 SVIPTA
* * *I)(-pta, -ptr), v.1) to throw, fling (hón svipti honum á herðar sér); s. borðum, to remove the tables; s. e-u ofan, to sweep off, knock down (þeir sviptu ofan öllum goðunum af stöllunum); bjarndýrit svipti honum undir sik, the bear got him under;2) to reef (veðr óx í hönd ok bað Bjarni þá s.); s. seglunum, to reef the sails; s. til eins rifs, to take in all reefs but one;3) to strip, deprive, s. e-n e-u (hann sviptir hana faldinum); also, s. e-n af e-u (s. e-n af sínum hlut);4) refl., sviptast, to tug, wrestle (tókust þeir konungr í hendr ok sviptust fast).f. loss (hann kvað sér sviptu at þeira skilnaði).* * *t, [cp. svipr, svipa; Engl. swift], to pull quickly; hón svipti (sweeped, swept) at mötli sínum, Fs. 60; hón svipti honum á herðar sér, 623. 36; svipta e-u ofan, to sweep off, knock down, Fms. ii. 45; svipti hón söðli af svöngum jó, Og. 3; s. ofan forfallinu, Konr.; er hann svipti honum Svarti, gave him a shaking, Fs. 140; þat (the bear) svipti honum undir sik, 149; s. undir sik tjaldinu, Fms. vii. 114; hann svipti undir hönd sér einum litlum gullbaug, Edda 72; s. e-u undan e-m, to strip one of it, Sks. 682.2. to strip, deprive; svipta e-n e-u, to strip one of a thing; hann sviptir hana faldinum, strips her of her hood, Nj. 131: to deprive one of, s. e-n e-u, this sense is freq. in mod. usage; syptir (i. e. sviptir) riddaratign, stripped, bereft of, 623. 30; sviptir sæmdum, Ld. 164.3. a naut. term, to reef, (Dan. svigte, gt = ft); svipta af handrifi, Ó. H. 182, Fms. iii. 44; s. seglunum, to reef the sails, Fas. i. 138; þeir tóku veðr stór, ok vildu margir minnka sigling ok svipta, Fms. vii. 67; veðr óx í hönd ok bað Bjarni þá svipta, Fb. i. 432; skal engi… sigla fyrir mér né ek vilja svipta fyrr en þeir, Fms. v. 337; svipta til eins rifs, to take in all reefs but one, ix. 21.II. recipr. to tug, wrestle; sviptask fast, Fms. i. 306, iii. 224. -
2 svipta
* * *I)(-pta, -ptr), v.1) to throw, fling (hón svipti honum á herðar sér); s. borðum, to remove the tables; s. e-u ofan, to sweep off, knock down (þeir sviptu ofan öllum goðunum af stöllunum); bjarndýrit svipti honum undir sik, the bear got him under;2) to reef (veðr óx í hönd ok bað Bjarni þá s.); s. seglunum, to reef the sails; s. til eins rifs, to take in all reefs but one;3) to strip, deprive, s. e-n e-u (hann sviptir hana faldinum); also, s. e-n af e-u (s. e-n af sínum hlut);4) refl., sviptast, to tug, wrestle (tókust þeir konungr í hendr ok sviptust fast).f. loss (hann kvað sér sviptu at þeira skilnaði).* * *u, f. a loss; hann kvað sér sviptu at þeirra skilnaði, Fs. 20. -
3 TAKA
* * *I)(tek; tók, tókum; tekinn), v.1) to take, catch, seize (tóku þeir laxinn ok otrinn ok báru með sér);G. tók inni vinstri hendi spjótit á lopti, G. caught the spear with his left hand;man hón taka fé okkart allt með ráni, she will take all our goods by force;taka e-n höndum, to seize one, take captive;tökum vápn vár, let us take to our weapons;2) fig., taka trú, to take the faith, become a Christian;taka skírn, to be baptized;taka hvíld, to take a rest;taka flótta, to take to flight;taka rœðu, umrœðu, to begin a parley;taka ráð, to take a counsel (= taka til ráðs);taka e-n orðum, to address one;taka sættir or sættum, to accept terms;taka þenna kost, to take this choice;taka stefnu, to fix a meeting;taka boði, to accept an offer;taka sótt, to be taken ill;taka úgleði, to get out of spirits;taka andviðri, to meet with contrary winds;taka konung, to take, elect a king;taka konu, to take a wife;taka úkunna stigu, to take to unknown ways;taka e-n or e-m vel, to receive one well;taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly;taka upp höndum, to raise the hands;3) to reach, stretch forth, touch;fremri hyrnan tók viðbeinit, the upper horn caught the collar bone;því at ek tek eigi heim í kveld, for I shall not reach home to-night;hárit tók ofan á belti, the hair came down to her waist;4) to reach and take harbour (þeir tóku land á Melrakka-sléttu);5) to take, hold, of a vessel (ketill, er tók tvær tunnur);6) to be equivalent to, be worth (hringrinn tók tólf hundruð mórend);7) with infin., to begin (hann tók at yrkja, þegar er hann var ungr);nú taka öll húsin at lóga, now the whole house began to blaze;impers., þá tók at lægja veðrit, then the wind began to fall;8) to touch, regard, concern (þat allt, sem leikmenn tekr);9) to catch (up), come up with (hann var allra manna fóthvatastr, svá at engi hestr tók hann á rás);10) to start, rush (Eirikr tók út or stofunni, en konungr bað menn hlaupa eptir honum);taka á rás, taka frá, to take to running, run away (svá illt sem nú er frá at taka, þá mun þó síðarr verra);11) impers. it is taken;þá tók af veðrit (acc.) then the storm abated;kom á fótinn, svá at af tók, the stroke came on his leg, so that it was cut off;sýnina tekr frá e-m, one becomes blind;tók út skip Þangbrands, Th.’s ship drifted out;um várit er sumarhita tók, when the summer heat set in;12) with preps, and advs., taka e-n af lífi, lífdögum, taka e-n af, to take one’s life, put to death;taka e-n af nafni ok veldi, to deprive one of his title and power;taka af hesti, to take (the saddle) off a horse;taka e-t af e-m, to take a thing from one, deprive one of (er vér tókum seglit af honum, þá grét hann);taka af sér ópit, to cease weeping;taka e-t af e-m, to get frotn one (tekr hann af öllu fólki mikil lof);taka mikinn (mikil), lítinn (lítil) af e-u, to make (say) much, little of;hón tók lítil af öllu, she said little about it, took it coldly;øngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee;taka e-t af, to choose, take;G. bauð þér góð boð, en þú vildir engi af taka, G. made thee good offers, but thou wouldst take none of them;fara sem fœtr mega af taka, at the top of one’s speed;hann sigldi suðr sem af tók, as fast as possible;to abolish, do away with (lagði á þat allan hug al taka af heiðni ok fornar venjur);taka e-t aptr, to take back, render void (taka aptr þat, er ek gef); to recall (taka aptr orð, heil sín);taka á e-u, to touch (hón tók á augum hans);taka vel, auðvelliga, lítt, illa á e-u, to take (a thing) well, in good part, ill, in ill part (fluttu þeir þetta fyrir jarli, en hann tók vel á);taka e-t á sik, to take upon oneself (kvaðst heldr vilja taka þat á sik at gefa honum annát augat);tóku þeir á sik svefn mikinn, they fell fast asleep;taka arf eptir e-n, to inherit one;taka e-t eptir, to get in return;með því at þú gerir svá, sem ek býð þér, skaltu nökkut eptir taka, thou shalt have some reward;taka e-t frá e-m, to take a thing away from one (þeir tóku spjótin frá þeim ok báru út á ána);taka e-n frá e-u, to deprive one of (taka e-n frá landi, ríki);taka e-t fyrir e-t, to take in return for (hann keypti sveinana ok tók fyrir þá vesl gott ok slagning); to take for, look upon as (lökum vér þat allt fyrir satt; því tek ek þat fyrir gaman);taka fyrir e-t, to refuse (tók E. eigi fyrir útanferð at sumri);taka hendi í e-t, to thrust one’s hand into;taka í hönd e-m, to shake hands with one;taka í móti, to offer resistance (þeir brendu víða bygðina, en bœndr tóku ekki í móti);taka niðr, to pull down, demolish (taka niðr til grundvallar allt þat verk); to graze a little, = taka til jarðar (þeir láta nú taka niðr hesta sína);taka niðri, to touch (feel) the bottom;taka ofan, to take down (Högni tekr ofan atgeirinn); to pull down (hann hafði látil taka ofan skála sinn);taka í sundr, to cut asunder;impers., slœmdi sverðinu til hans, svá at í sundr tók manninn, so that the man was cleft asunder;taka til e-s, to take to (tóku þá margir til at níða hann);taka til máls (orðs, orða), to begin to speak;nú er þar til máls at taka, at, now we must take up the story at this point, that;taka til varnar, to begin the defence;taka til e-s, to have recourse to, resort to (taka e-t til ráðs, bragðs); to concern (þetta mál, er til konungs tók);láta e-t til sín taka, to let it concern oneself, meddle with (Gísli lét fátt til sín taka);taka e-n til e-s, to choose, elect (Ólafr var til konungs tekinn um allt land);absol., taka til, to begin (hann hélt allt austr um Svínasund, þá tók til vald Svíakonungs);taka e-t til, to take to, do;ef hann tekr nökkut illt til, if he takes to any ill;taka um e-t, to take hold of, grasp (nú skaltu taka um fót honum);taka e-t undan, to take away;impers., undan kúnni tók nyt alla, the cow ceased to give milk;taka undan, to run away, escape (B. tók undan með rás);taka undir e-t, to take hold under a thing;hann tók undir kverkina ok kyssti hana, he took her by the chin and kissed her;to undertake, take upon oneself;H. kvaðst ekki taka mundu undir vandræði þeira, H. said he would have nothing to do with their troubles;taka undir e-t með e-m, to back, help one in a thing (vil ek, at þér takit undir þetta mál með mér);þau tóku undir þetta léttiliga, they seconded it readily;hann tók seinliga undir, he was slow to answer;taka undir, to echo, resound (fjöllin tóku undir);taka e-t undir sik, to take on hand (Gizurr tók undir sik málit); to lay hold of (hann tekr undir sik eignir þær, er K. átti í Noregi);taka e-t upp, to pick up (S. tók upp hanzka sinn);taka upp fé fyrir e-m, to seize on, confiscate;taka upp borð, to set up the tables before a meal, but also to remove them after a meal;taka upp bygð sína, to remove one’s abode;hón tekr mart þat upp, er fjarri er mínum vilja, she takes much in hand that is far from my will;drykk ok vistir, svá sem skipit tók upp, as the ship could take;taka upp ný goðorð, to establish new priesthoods;taka upp verknað, to take up work;taka upp stœrð, to take to pride;taka upp sök, to take up a case;taka upp draum, to interpret a dream;taka e-t upp, to choose (seg nú skjótt, hvern kost þú vill upp taka);absol., taka upp, to extend, rise (rekkjustokkr tekr upp á millum rúma okkarra);taka út, to run out (E. tók út ór stofunni);taka við e-u, to receive (A. hafði tekit við föðurarf sínum);taka vel við e-m, to receive one well, give one a hearty welcome;taka við trú, to take the faith;þeir tóku vel við, they made a bold resistance;tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off;taka yfir e-t, to extend over (hann skal eignast af Englandi þat, sem uxahúð tekr yfir);impers. to come to an end, succeed (kveðst nú vænta, at nú mundi yfir taka);þeir munu allt til vinna at yfir taki við oss, to get the better of us;13) refl., takast;f.1) taking, capture, of a fortress, prisoner;2) taking, seizing, of property;* * *pres. tek, tekr; tökum, takit, taka; pret. tók, tókt (tókst), tók, pl. tóku; subj. tæki (tœki); imperat. tak, taktú; part. tekinn: with neg. suff. tek’k-at ek, I take not, Kristni S. (in a verse); tak-a-ttu, take thou not, Fas. i. (in a verse); tekr-at, Grág. (Kb.) i. 9: [Ulf. têkan, pret. taitok = απτεσθαι; Swed. take; Dan. tage, sounded tā, ‘du tar det ikke, vil du ta det;’ Engl. take is a word borrowed from the Dan., which gradually displaced the Old Engl. niman.]A. To take hold of, seize, grasp; taka sér alvæpni, Eg. 236; tóku menn sér þar byrðar ok báru út, Egill tók undir hönd sér mjöð-drekku, 237; nú taki hest minn, ok skal ek ríða eptir honum, 699; tóku þeir skíð sín ok stigu á, 545; hann tók inni vinstri hendi spjótið ok skaut, Nj. 42; lauk upp kistu ok tók upp góð kvennmanna-klæði, Ld. 30; hann tekr nú bogann, … tekr nú kaðal einn, Fas. ii. 543; taka upp net, K. Þ. K. 90; hross skal maðr taka ok teyma ok hepta, þótt heilagt sé, id.2. to seize; þeir tóku þar herfang mikit, Nj. 43; tóku skipit ok allt þat er á var, Fms. vii. 249; þeir tóku þar skútu, viii. 438; tóku skip hans, landtjald, klæði, ix. 275; taka fé okkat allt með ráni, Nj. 5; engi maðr skal fyrir öðrum taka, Gþl. 473; hann leiddi þik til arfs … munu taka óvinir þínir ef þú kemr eigi til, Nj. 4; þeir tóku bæinn, seized, Sturl. ii. 149; kona hafði tekit ( stolen) … ok vildi hann refsa henni, Fms. vii. 330.3. to catch; Skotar munu hafa tekit njósnir allar, Nj. 126; standi menn upp ok taki hann, 130; hann skyldi taka hundinn, 114; þeir tóku á sundi mann einn, Fms. vii. 225; gröf, at taka í dýr, Flóv. 33; taka höndum, to lay hold of, take captive, Nj. 114, 275; in a good sense, Fms. x. 314.4. taka e-n af lífi, to take one from life, Fms. x. 3, Eg. 70; taka e-n af lífdögum, id., Fms. vii. 204: ellipt., taka af (af-taka), to take one off, put to death, Js. 23; taka e-n af nafni ok veldi, to deprive of …, Eg. 268; tóku þeir af eignum jarla konungs, Fms. i. 6: taka af e-m, to take a thing from one, x. 421, Nj. 103, 131, Eg. 120, Ld. 288; taka frá e-m, to take from, off, Nj. 253, K. Þ. K. 48; taka ofan, to take down, pull down, Nj. 119, 168; taka ór, to set apart, 232; taka undir sik, to take under oneself, subject, Fms. x. 24: to take charge of, Nj. 110, Eg. 725: taka upp, to take up, pick up, assume, 23.5. to take, grasp; taka í hönd e-m, to shake hands, Nj. 129; taka á lopti, to interrupt, Fms. x. 314; taka í ketil, of the ordeal, Grág. i. 381, Gkv. 3. 7; taka í jörð, to graze, of an animal, Bs. i. 338; jó lætr til jarðar taka, Skm. 15; skulu þér láta taka niðr hesta yðra, to graze a little, Band. 14 new Ed.; tók einn þeirra niðr í sinn klæðsekk, Stj.II. metaph., taka upphaf, to begin, Hom. 49; taka vöxt ok þroska, to increase, Rb. 392; taka konungdóm, Eg. 646; taka ráð, 49; taka skírn, 770; taka trú, to take the faith, become a Christian, Nj. 273; taka hvíld, to take rest, 43, 115; taka á sik svefn, 252; taka ræðu, to begin a parley, Eg. 578; taka umræðu, id., Nj. 146; þau taka þá tal, Ld. 72, Fms. ii. 254; taka nærri sér, see nær l. 2; taka á sik göngu, Fbr. 101 new Ed.; taka á sik svefn, Nj.; taka eld, to light a fire, 199; taka e-n orðum, to address; taka í sætt, to receive into reconciliation, Eg. 168; taka sættir, to accept terms, id. (also taka sættum, id.); taka þenna kost, 280; taka samheldi, Fms. ix. 344; ok tóku þat fastliga, at friðr skyldi standa, declared firmly that, x. 40, v. l.; taka stefnu, to fix a meeting, xi. 400; tóku þeir stefnu í milli sín, 402; nú er svá tekið um allt landit, at …, fixed by law that …, Gþl. 275; þeir tóku fastmælum sín í milli, at …, Bret. 82; taki í lög, to take into fellowship, Fms. xi. 96; lög-taka, cp. lófa-tak, vápna-tak; Gunnarr bauð þér góð boð enn þú vildir engi af taka, thou wouldst accept none of them, Nj. 77; tók hann þann kost af, at leggja allt á konungs vald, Fms. iv. 224; ok þat tóku þeir af, ix. 367; Ólafr kvaðsk þat mundu af taka, Ld. 72; taka e-t til ráðs, or taka ráðs, bragðs, to resort to, Nj. 75, 124, 199: also, taka e-t til, to resort to, 26, Fms. xi, 253, passim (til-tæki); taka mót, to receive, Edda 15; taka e-t við, to receive in return, Fms. ii. 269; taka bætr fyrir e-t, xi. 253; með því þú görir sem ek býð þér, skaltú nökkuð eptir taka, take some reward for it, Ld. 44; þat er bæði at vér róum hart, enda mun nú mikit eptir taka, a great reward, Finnb. 232 (eptir-tekja); taka fæðu, to take food; taka corpus Domini, Mar.; taka samsæti, Fms. ii. 261; taka arf, Eg. 34; taka erfð, Gþl. 241; taka fé eptir föður sinn, Fms. xi. 47; taka laun, Nj. 68; taka veizlu, to take, receive a veizla (q. v.), Fms. xi. 239; konungr … hann tekr ( receives) af mörgum, skal hann því mikit gefa, 217; taka mikit lof, x. 367; taka helgun af Guði, Rb. 392; taka heilsu, to recover, Stj. 624; ek skal taka hæði-yrði af þér, Nj. 27; taka af honum rán ok manntjón, Ld. 64; taka úskil af íllum mönnum, Greg. 44; taka píslir ok dauða, 656 B. 30; drap hann þar menn nökkura, þótti mönnum hart at taka þat af útlendum manni, Bs. i. 19; þeir tóku mikinn andróða, Fms. viii. 438; taka andviðri, Eg. 87; þeir tóku norðan-veðr hörð, were overtaken by, Nj. 124; taka sótt, to be taken sick or ill (North E. to take ill), 29, Fms. xi. 97, Eg. 767; taka þyngd. id., Ísl. ii. 274; taka fótar-mein, Nj. 219; taka úgleði, to get out of spirits, Eg. 322; hann tók þá fáleika ok úgleði, Fms. vii. 103; hann tók langt kaf, 202; taka arftaki, to adopt, Grág. i. 232; taka konung, to take, elect a king, Fms. ix. 256; taka konu, to take a wife, x. 397; hann kvángaðisk ok tók bróður-dóttur þess manns er Finnr hét, 406; tók Magnús konungr Margrétu, 413; taka konu brott nauðga, to carry off a woman, Grág. i. 353; tók hann þá til háseta, he hired them, Eg. 404; taka far or fari, Landn. 307, Grág. ii. 406 (far, ii. 3); taka úkunna stigu, to take to unknown ways, Fms. viii. 30; taka ferð, to start, Stj.; taka til konungs, or the like, Eg. 367, 400, Fms. vii. 252; taka til siðar, Sks. 313; taka e-n vel, to receive well; ok taki ér, herra, vel þá Hjalta ok Gizur, Bs. i. 19; tók Skota-konungr hann vel, Fms. xi. 419; taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly, Nj. 26; taka fyrir e-t, to stop, interrupt, refuse, Fms. x. 251.III. to reach, stretch forth, touch; hann beit skarð, allt þat er tennr tóku, Eg. 605; eigi djúpara enn þeim tók undir hendr, Ld. 78; skurðrinn tók á framan-verðan bakkann, Krók.; hyrnan tók andlitið, Nj. 253; rödd tekr eyru, Skálda 175; döggskórinn tók niðr akrinn upp-standanda, Fas. i. 173; hafði flóð tekit þær, swept them away, Fms. xi. 393; spjót langskept svá at vel taki skipa meðal, Sks. 385; nef hans tók austr til landsenda … véli-fjarðar tóku norðr í Finnabú, Fms. viii. 10; tekr mörkin náliga allt it efra suðr, Eg. 58; þvíat ekki tek ek heim í kveld, Nj. 275; mun ek taka þangat í dag? Hbl.; bóndans bót tekr fyrir ( encompasses) konu, hans ok börn ok hjón, N. G. L. i. 341; taka niðri, to take the ground, of a ship or thing floating, Fas. iii. 257; svá at upp tekr um klaufir, Boll. 336; at eigi tæki hann (acc.) regnit, Stj. 594; skulu vér varask, at eigi taki oss þau dæmi, Hom. 70; svá mikit er uxa-húð tekr yfir, Fas. i. 288; nær því er þú sér at taka mun en ekki ór hófi, Sks. 21; hundr bundinn svá at taki eigi til manna, Grág. ii. 119; taka höndum upp, to lift up hands, Bs. i. 735, Edda 22; ek sé fram undir brekkuna, at upp taka spjóts-oddar fimtán, Finnb. 286; þetta smíði (Babel) tók upp ór veðrum, Edda 146 (pref.); hárit tók ofan á belti, Nj. 2; stöpul er til himins tæki, 645. 71; hér til tekr en fyrsta bók, reaches here, 655 vii. 4; taka mátti hendi til fals, Eg. 285; þeir tóku fram árum, took the oars, Fms. vii. 288; smeygði á sik ok tók út höndunum, 202; þeir tóku undun, to escape, viii. 438: to reach, land, take harbour, gaf honum vel byri ok tóku Borgarfjörð, Nj. 10; tóku þeir Friðar-ey, 268; þeir tóku land á Melrakka-sléttu, Ísl. ii. 246; byrjaði vel ok tóku Noreg, Ld. 72, 310; tóku þar land sem heitir Vatnsfjörðr, Landn. 30: ellipt., hann tók þar sem nú heitir Herjólfs-höfn, id.; þeir tóku fyrir sunnan land, 175.2. to take, hold, of a vessel; ketill or tók tvær tunnur, Fb. i. 524; lands þess er tæki ( of the value of) fjóra tigi hundraða, Sturl. i. 98, v. l.; hringrinn tók tólf hundruð mórend, Nj. 225: so in the phrase, það tekr því ekki, it is not worth the while; þann enn eina grip er hann átti svá at fé tæki, the sole object of value he had, Bs. i. 636.3. spec. usages; fara sem fætr mega af taka, Finnb. 288; konur æpa sem þær megu mest af taka, Al. 47, (aftak, aftaka-veðr, q. v.), Karl. 109, 196; fóru hvárir-tveggju sem af tók, went as fast as possible, Fms, iv. 304; hann sigldi suðr sem af tók, Eg. 93: in the phrase, taka mikinn, lítinn … af e-u, to make much, little of, take it to heart or lightly; mikit tekr þú af þessu, thou takest it much to heart, Lv. 10; öngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee, Ld. 105; eigi töku vér mikit af at tortryggva þá bók, þótt mart sé undarligt í sagt, we will not strongly question the truth of the book, although many wonders are told therein, Sks. 78; Óspakr kvað hana mikit af taka, said he used very strong language, Ld. 216; mikinn tekr þú af, segir konungr, thou settest much by it, said the king, Fms. vi. 206: munda ek sýnu minna hafa af tekit ef ek væra údrukkinn, I would have kept a better tongue, xi. 112; Þórvarðr tók eigi af fyrir útanferð sína, did not quite refuse the going abroad, Sturl. iii. 244; hann kvaðsk eigi taka mega af því hvat mælt væri, he did not much mind what folks said, Nj. 210; hón tók lítið af öllu, said little about it, took it coolly, Eg. 322; tók hann minna af enn áðr við Íslendinga, he spoke not so strongly of them as he used to do, Glúm. 328; ok er sendi-menn kómu tók hann lítið af, Fms. x. 101; Flosi svaraði öllu vel, en tók þó lítið af, F. gave a civil but reserved answer, Nj. 180.IV. with prepp.; taka af hesti, to take (the saddle) off a horse, Nj. 4, 179; taka af sér ópit, to cease weeping, Ölk. 35; taka skriðinn af skipinu, Fms. ii. 305; taka e-t af, to abolish, vii. 1, x. 152, Ísl. ii. 258:—taka á e-u, to touch (á-tak), Nj. 118; þegar sem nær þeim er komit ok á þeim tekit, Stj. 76; sá er tekr fyrst á funa, Gm.; þat er ok, áðr þeir taki á dómum sinum ( ere they deliver sentence), at þeir skolu eið vinna áðr, Grág. i. 64; taka vel, auðvelliga, lítt, ekki vel, ílla … á e-u, to take a thing so and so, take it well, in good part, ill, in ill part, etc., Ld. 50, 248, Fms. xi. 124, Nj. 206, 265; Gunnarr talaði fátt um ok tók á öngu úlíkliga, 40; tak glaðan á ( cheerfully) við konunginn, Fms. xi. 112; þeir höfðu sagt hversu hann hafði á tekit þeim feðgum, Rd. 284; Leifr tekr á þessu eigi mjök, Fb. ii. 397; tók Börkr (á) því seinliga, Eb. 15 new Ed.:—taka eptir, to notice, observe, Sturl. i. 2 (eptir-tekt):—taka móti, to withstand, resist, Nj. 261, Fms. ix. 307, 513 (mót-tak):—taka með, to reserve, accept, iv. 340, xi. 427 (með-taka): taka við, hann tókþar ok við mörg önnur dæmi, bæði konunga æfi, he tacked to it many records, the lives of kings, etc., Ó. H. (pref.): this isolated phrase has led editors (but wrongly) to substitute hann ‘jók’ þar við:—taka aptr, to take back, render void, undo, Bs. i. 631, Nj. 191, Sks. 775; eigi má aptr taka unnit verk, a saying, Fms. ii. 11: to recall, unsay, mun ek þau orð eigi aptr taka, Ld. 42, Fms. ii. 253:—taka í, to pull off; taktu í hann, to pull his stocking off:—taka um, to take hold of, grasp, Eg. 410, Hkr. ii. 322:—taka upp, to pick up, assume; niðr at fella ok upp at taka, 625. 68, Eg. 23; taka upp borð, to put up the tables before a meal; tekr upp borð ok setr fyrir þá Butralda, Fbr. 37; vóru borð upp tekin um alla stofuna ok sett á vist, Eg. 551: but also to remove them after a meal (= taka borð ofan), 408, Hkr. ii. 192, Fms. i. 41, Orkn. 246 (see borð II); taka upp vist, to put food on the table, Vm. 168; taka upp bygð sína, to remove one’s abode, passim; taka upp, of a body, to take up, disinter, Hkr. ii. 388; taka upp, to seize on, confiscate, Nj. 73, 207, Ld. 38, Eg. 73; þeir tóku upp ( laid waste) þorp þat er heitir Tuma-þorp, Fms. i. 151; var þá tekin upp bygð Hrolleifs, Fs. 34; hón tekr þat mart upp er fjarri er mínum vilja, Nj. 6l; at þú gefir ró reiði ok takir þat upp er minnst vandræði standi af, 175; taka upp verknað, to take up work, Ld. 34; taka upp stærð, to take to pride, Fms. x. 108; halda upp-teknu efni, i. 263; taka upp sök, mál, to take up a case, Nj. 31, 71, 231: to interpret, eigi kann ek öðruvís at ráða þenna draum … glíkliga er upp tekit, Sturl. iii. 216; ok skal svá upp taka ‘síks glóð,’ þat er ‘gull,’ Edda 127; kvæði, ef þau eru rétt kveðin ok skynsamliga upp tekin, Hkr. (pref.); tók hann svá upp, at honum væri eigi úhætt, Fms. ix. 424; drykk ok vistir svá sem skipit tók upp, as the ship could take, iv. 92; er þat skip mikit, ok mun þat taka oss upp alla, Nj. 259; þat hjóna er meira lagði til félags skal meira upp taka, Gþl. 220; þótti þeim í hönd falla at taka upp land þetta hjá sér sjálfum, Ld. 210; skal sá sem at Kálfafelli býr taka upp vatn at sínum hlut, Vm. 168; taka upp giptu hjá Dana-konungi, Fms. xi. 426; taka upp goðorð, Nj. 151, 168, Grág. i. 24; taka upp þing. Ann. 1304 ( to restore); tókusk þá upp lög ok landsréttr, Fs. 27; taka upp vanda, Fms. vii. 280:—taka til, to take to; hefna svá at ekki fýsi annan slík firn til at taka, 655 xiii. A. 3; tóku margir þá til at níða hann, Bs. i; taka til ráða, ráðs, bragðs, Nj. 19, 75, 124; hann tók til ráða skjótt, 19; enn þó munu vér þat bragðs taka, 199; hvat skal nú til ráða taka, 124; ef hann tekr nökkut íllt til, 26; hverja úhæfu er hann tekr til, Fms. xi. 253; taka til máls, to take to talking, Nj. 16, 71; taka til orðs, or orða, 122, 230, 264; hann tók nú til at segja söguna, to take to telling a story; taka til varnar, to begin the defence, Grág. i. 60, Nj. 271; nú er þar til at taka, at …, 74; er blót tóku til, Landn. 111; þá tók til ríki Svía-konungs, Fms. iv. 118; um Slésvík þar sem Dana-ríki tók til, xi. 417: to concern, þat mun taka til yðar, Hom. 150; þetta mál er til konungs tók, Fms. xi. 105; láta til sín taka, to let it concern oneself, meddle with, Band. 23 new Ed.; Gísl lét fátt til sín taka, Fms. vii. 30; vil ek nú biðja þik at þú létir ekki til þín taka um tal várt, Nj. 184: to have recourse to, þú tekr eigi til þeirra liðsinnis ef ekki þarf, Fms. vii. 17, Grág. i. 41; taka til segls, Eg. 573, Fms. ix. 22; taka til sunds, 24; taka til e-s, to note, mark, with dislike:—taka undir, to take under a thing; hann tók undir kverkina, took her by the chin, Nj. 2; þá tók Egill undir höfða-hlut Skalla-grími, Eg. 398: to undertake, þat mál er þeir skyldi sjálfir undir taka, Hkr. i. 266; þá skal hann taka undir þá sömu þjónostu, Ó. H. 120: to back, second, hann kvaðsk ekki mundu taka undir vandræði þeirra, Nj. 182; undir þann kviðling tók Rúnolfr goði, ok sótti Hjalta um goðgá, Bs. i. 17: ek mun taka undir með þér ok styðja málit, Fms. xi. 53; hann tók ekki undir þat ráð, Fb. ii. 511; þau tóku undir þetta léttliga, seconded it readily, Ld. 150; hann tók seinliga undir, Nj. 217; hann hafði heyrt tal þeirra ok tók undir þegar, ok kvað ekki saka, Ld. 192: göra tilraun hversu þér tækit undir þetta, Fb. i. 129: to echo, blésu herblástr svá at fjöllin tóku undir, Fas. i. 505; taka undir söng, to accompany singing:—taka við, to receive; nú tóktú svá við sverði þessu, Fms. i. 15; siðan hljópu menn hans, enn hann túk við þeim, 105; jörð tekr við öldri, Hm.; til þess er akkerit tók við, grappled, took hold, Dan. holde igen, Fms. x. 135. v. l.; þar til er sjár tók við honum, Edda 153 (pref.); taka við ríki, Eg. 241, Fms. i. 7; taka við trú, Nj. 158, 159; taka við handsölum á e-u, 257; ef maðr görr við at taka við dæmdum úmaga, Grág. i. 258; taka vel við e-m, to receive well, Nj. 5; ekki torleiði tekr við yðr, no obstacle stops you, Al. 120; þeir tóku við vel ok vörðusk, made a bold resistance, Fms. i. 104; eggjuðu sumir at við skyldi taka, vii. 283; at þeir skyldi verja landit, en þeir vildu eigi við taka, xi. 386; ganga fram á mel nökkurn, ok segir Hrútr at þeir mundu þar við taka, Ld. 62; þar stóð steinn einn mikill, þar bað Kjartan þá við taka, 220; seg þú æfi-sögu þína, Ásmundr, en þá skal Egill við taka, tell thy life’s tale, Asmund, and then shall Egil take his turn, Fas. iii. 374; tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off:—taka yfir, hann vildi eigi til ráða nema hann ætlaði at yfir tæki, Fms. iv. 174; þeir munu allt til vinna, at yfir taki með oss, Nj. 198; at eyrendi þeirra skyldi eigi lyktuð né yfir tekin, Fms. iv. 224.V. to take to, begin:1. with infin., tóku menn at binda sár sín, Eg. 93; hann tók at yrkja þegar er hann var ungr, 685; hans afli tók at vaxa, Fms. viii. 47; á þeim veg er ek tæka ganga, Sks. 3; taka at birtask, 568; tekr at dimma, birta … rigna, it gets dim, takes to darken … rain; allt þat er hann tekr at henda, Nj. 5; þá tók at lægja veðrit, 124; tók þá at morna, 131; tók þá at nátta, Fms. ix. 54; kvölda tekr = Lat. vesperascit, Luke xxiv. 29.2. in other phrases, taka á rás, to take to running, to run, Nj. 253, Eg. 216, 220, Eb. 62 (hófu á rás, 67 new Ed.), Hrafn. 7: ellipt., tók bogmaðr ok hans menn á land upp undan, they took to the inland and escaped, Fms. ix. 275; tók hann þegar upp um brú, viii. 169; svá íllt sem nú er frá at taka (to escape, shun), þá mun þó síðarr verr, Fs. 55; taka flótta, to take to flight, Hm. 30; Eirekr tók út ór stofunni, took out of the room, ran out, Sturl. ii. 64; þeir tóku út eitt veðr allir, stood out to sea with the same wind, Fb. ii. 243.VI. with dat., to take to, receive (perh. ellipt. for taka við- e-u); jarl tók vel sendi-mönnum ok vináttu-málum konungs, Fms. i. 53; konungr tók honum vel ok blíðliga, vii. 197; tekit mundu vér hafa kveðju þinni þóttú hefðir oss fyrri fagnat, Ld. 34; Grímr tók því seinliga, Eg. 764; Sigurðr tók því máli vel, 38, Fms. x. 2; konungr tók þá vel orðum Þórólfs, Eg. 44; hann tók því þakksamliga, Fms. i. 21; taka vel þeirra eyrendum, x. 33; Barði tók þessu vel, Ld. 236; Hákon tók því seinliga, Fms. i. 74; eigi mun konungr taka því þótt slík lygi sé upp borin fyrir hann, Eg. 59; tók Brynjólfr þá sættum fyrir Björn, 168; Njáll átti hlut at, at þeir skyldi taka sættum, Nj. 120; taka handsölum á fé, 257; taka heimildum á e-u, Fms. x. 45; taka fari, Grág. ii. 399, Nj. 111, 258 (see far); taka bóli, to take a farm (on lease), Gþl. 328, 354; mun ek máli taka fyrir alla Íslenzka menn þá er á skipi eru, speak for them, Bs. i. 421.VII. impers. it is taken; hann brá upp hendinni ok tók hana af honum ok höfuðit af konunginum, Nj. 275; ok tók af nasarnar, Fms. x. 135, v. l.; þá tók af veðrit (acc.), the weather ‘took up’ (as is said in North of England), the storm abated. Fas. i. 157; svá at þar tæki af vega alla, all roads were stopped, Fms, iii. 122; af þeim tók málit ok görask úfærir, Fas. ii. 549; kom á höndina fyrir ofan úlflið svá at af tók, Nj. 84; kom á fótinn svá at af tók, 123; þá tók efa af mörgum manni, Fms. iii. 8; sýnina tekr frá e-m, to become blind, x. 339; undan kúnni tók nyt alla, Eb. 316; jafnskjótt tók ór verkinn allan, Fms. iv. 369; tók út skip Þangbrands ór Hitará, she drifted out, Bs. i. 15; í þat mund dags er út tók eykðina, when the time of ‘eykð’ was nearly passed, Fms. xi. 136; um várit er sumar-hita tók, when the summer heat set in, Fs. 67; réru svá skjótt at ekki tók (viz. þá) á vatni, Fms. vii. 344.2. as a naut. term, to clear, weather a point; veðr var litið ok tók þeim skamt frá landi, the weather was still, and they kept close in shore, Fms. vi. 190: hence the mod. naut. phrase, e-m tekr, to clear, weather; mér tók fyrir nesit, I cleared, weathered the ness; vindr þver, svo að þeim tekr ekki.3. þar er eigi of tekr torf eðr grjót, where neither is at hand, Grág. ii. 262; þau dæmi tekr til þessa máls, the proofs of this are, that when …, Hom. 127.B. Reflex., takask mikit á hendr, to take much in hand, Band. 3, Nj. 228, Fms. i. 159; tókumk ek þat á hendr, xi. 104; láta af takask, to let oneself be deprived of, Eg. 296; takask e-n á hendr.2. to be brought about, take effect, succeed; cp. þykkir mikit í hættu hversu þér teksk, Ld. 310; þat tóksk honum, he succeeded, Bárð. 167; tekst þá tveir vilja, it succeeds when two will, i. e. joint efforts prevail, a saying:—takask til, to happen; Ásgrími tóksk svá til (it so happened to A.), sem sjaldan var vant, at vörn var í máii hans, Nj. 92; ef svá vill til takask. Fas. i. 251; svá erviðliga sem þeim hafði til tekizk at herja á þá feðga, Fms. i. 184; mér hefir úgiptuliga tekizk, Ld. 252; þætti mér allmiklu máli skipta at þér tækisk stórmannliga, that thou wouldst behave generously, Hkr. ii. 32; hefir þetta svá tekizk sem ván var at, er hann var barn at aldri, 268.3. to take place, begin; tóksk orrosta, Nj. 8; teksk þar orrosta, 122; ráð takask, of a marriage; en ef þá takask eigi ráðin, if the wedding takes not place then, Grág. i. 311; lýkr svá at ráðin skyldi takask, 99; ráð þau skyldi takask at öðru sumri, Eg. 26, Fms. x. 40: to be realised, hvatamaðr at þessi ferð skyldi takask, Ld. 240; síðan er mægð hafdi tekizk með þeim, since they had intermarried, Eg. 37; takask með þeim góðar ástir, they came to love one another much, of newly-married people, passim; féráns dómr teksk, Grág. i. 95; takask nú af heimboðin, to cease, Ld. 208; ok er allt mál at ættvíg þessi takisk af, 258.II. recipr., takask orðum, to speak to one another, Fms. xi. 13; ok er þeir tókusk at orðum, spurði hann …, Eg. 375; bræðr-synir takask arf eptir, entreat one another, Gþl. 241; ef menn takask fyrir árar eða þiljur, take from one another, 424: takask á, to wrestle, Bárð. 168; takask fangbrögðum, Ld. 252, Ísl. ii. 446: takask í hendr, to shake hands, Grág. i. 384, Nj. 3, 65.III. part. tekinn; vóru þá tekin ( stopped) öll borgar-hlið ok vegar allir, at Norðmönnum kæmi engi njósn, Fms. vi. 411: Steinþórr var til þess tekinn, at …, S. was particularly named as …, Eb. 32, 150; hann var til þess tekinn, at honum var verra til hjóna en öðrum mönnum, Grett. 70 new Ed. (cp. mod. usage, taka til e-s, to wonder at): lá hann ok var mjök tekinn, very ill, Sturl. i. 89: Álfhildr var þungliga tekin, ok gékk henni nær dauða, Fms. iv. 274; hann var mjök tekinn ok þyngdr af líkþrá, ii. 229; þú ert Ílla at tekin fyrir vanheilsu sakir, vii. 244; ú-tekin jörð, an untaken, unclaimed estate, Sturl. iii. 57, Gþl. 313.2. at af teknum þeim, except, Fms. x. 232; at af teknum úvinum sínum, 266, (Latinism.) -
4 table
1. n стол, столикa table with leaves, drop leaf table — раздвижной стол
pedestal table, table on pillar and claw — круглый стол на одной ножке
2. n обеденный столwhere are your table manners? — как ты себя ведёшь за столом?!;
3. n стол переговоровto bring opposing sides to the conference table — усадить противников за стол переговоров, заставить противников начать переговоры
4. n операционный стол5. n тк. общество или компания за столом; застолье; сотрапезникиrevolving feed table — дозирующий стол; тарельчатый питатель
6. n тк. g7. n стол, пища, еда, кухняtable poultry — птица, откормленная для стола
bedside table — ночной столик, тумбочка
8. n трапеза, едаto be at table — сидеть за столом, есть
9. n столик для игр; доска для настольных игр10. n шахматный столик11. n игроки за столом12. n триктрак13. n доска14. n плита, дощечкаink table — раскатная плита, красочный стол
x-y table — стол с перемещениями по осям Х,Y
15. n надпись на плите, дощечке; скрижальthe ten tables, the tables of the law — десять заповедей
16. n таблицаtables of fire, range tables — таблицы стрельбы
logarithmic tables, log table — логарифмические таблицы
17. n табель18. n расписаниеmanning table — штаты, штатное расписание
19. n список; переченьtable of contents — оглавление, содержание
20. n плоская поверхность21. n плато, плоскогорье; плита22. n анат. пластинка23. n тех. планшайбаchuck/work table — планшайба с зажимными кулачками
24. n тех. рольганг25. n тех. стенд26. n тех. грань27. n тех. горн. концентрационный столposition/contouring table — стол с контурно-позиционным ЧПУ
28. n тех. архит. карниз29. n тех. церк. престол30. n тех. верхняя декаto lie on the table — быть отложенным, не обсуждаться
31. v класть, ставить на стол32. v бросать, выкладывать на стол33. v обеспечивать столом, обеспечивать едой34. v составлять таблицы, списки, расписание35. v редк. заносить в списки36. v предлагать обсудить, выносить или ставить на обсуждение37. v амер. откладывать или оттягивать обсуждение; класть, под сукно, откладывать в долгий ящикto table a bill — положить законопроект «в долгий ящик»
38. v укреплять парус широким рубцом39. v стр. соединять шипом40. v редк. развлекать гостейto do the honours of the table — быть хозяином за столом, угощать гостей; провозглашать тосты
Синонимический ряд:1. board (noun) bar; board; console; counter; desk; dining table; dinner table; mahogany; stand; table-board2. chart (noun) appendix; chart; graph; index; list; record; report; schedule; summary; tabulation3. plateau (noun) plateau; tableland; upland4. stay (verb) adjourn; defer; delay; hold off; hold up; lay over; pigeonhole; postpone; remit; shelve; stay; suspend; waiveАнтонимический ряд: -
5 taka
* * *I)(tek; tók, tókum; tekinn), v.1) to take, catch, seize (tóku þeir laxinn ok otrinn ok báru með sér);G. tók inni vinstri hendi spjótit á lopti, G. caught the spear with his left hand;man hón taka fé okkart allt með ráni, she will take all our goods by force;taka e-n höndum, to seize one, take captive;tökum vápn vár, let us take to our weapons;2) fig., taka trú, to take the faith, become a Christian;taka skírn, to be baptized;taka hvíld, to take a rest;taka flótta, to take to flight;taka rœðu, umrœðu, to begin a parley;taka ráð, to take a counsel (= taka til ráðs);taka e-n orðum, to address one;taka sættir or sættum, to accept terms;taka þenna kost, to take this choice;taka stefnu, to fix a meeting;taka boði, to accept an offer;taka sótt, to be taken ill;taka úgleði, to get out of spirits;taka andviðri, to meet with contrary winds;taka konung, to take, elect a king;taka konu, to take a wife;taka úkunna stigu, to take to unknown ways;taka e-n or e-m vel, to receive one well;taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly;taka upp höndum, to raise the hands;3) to reach, stretch forth, touch;fremri hyrnan tók viðbeinit, the upper horn caught the collar bone;því at ek tek eigi heim í kveld, for I shall not reach home to-night;hárit tók ofan á belti, the hair came down to her waist;4) to reach and take harbour (þeir tóku land á Melrakka-sléttu);5) to take, hold, of a vessel (ketill, er tók tvær tunnur);6) to be equivalent to, be worth (hringrinn tók tólf hundruð mórend);7) with infin., to begin (hann tók at yrkja, þegar er hann var ungr);nú taka öll húsin at lóga, now the whole house began to blaze;impers., þá tók at lægja veðrit, then the wind began to fall;8) to touch, regard, concern (þat allt, sem leikmenn tekr);9) to catch (up), come up with (hann var allra manna fóthvatastr, svá at engi hestr tók hann á rás);10) to start, rush (Eirikr tók út or stofunni, en konungr bað menn hlaupa eptir honum);taka á rás, taka frá, to take to running, run away (svá illt sem nú er frá at taka, þá mun þó síðarr verra);11) impers. it is taken;þá tók af veðrit (acc.) then the storm abated;kom á fótinn, svá at af tók, the stroke came on his leg, so that it was cut off;sýnina tekr frá e-m, one becomes blind;tók út skip Þangbrands, Th.’s ship drifted out;um várit er sumarhita tók, when the summer heat set in;12) with preps, and advs., taka e-n af lífi, lífdögum, taka e-n af, to take one’s life, put to death;taka e-n af nafni ok veldi, to deprive one of his title and power;taka af hesti, to take (the saddle) off a horse;taka e-t af e-m, to take a thing from one, deprive one of (er vér tókum seglit af honum, þá grét hann);taka af sér ópit, to cease weeping;taka e-t af e-m, to get frotn one (tekr hann af öllu fólki mikil lof);taka mikinn (mikil), lítinn (lítil) af e-u, to make (say) much, little of;hón tók lítil af öllu, she said little about it, took it coldly;øngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee;taka e-t af, to choose, take;G. bauð þér góð boð, en þú vildir engi af taka, G. made thee good offers, but thou wouldst take none of them;fara sem fœtr mega af taka, at the top of one’s speed;hann sigldi suðr sem af tók, as fast as possible;to abolish, do away with (lagði á þat allan hug al taka af heiðni ok fornar venjur);taka e-t aptr, to take back, render void (taka aptr þat, er ek gef); to recall (taka aptr orð, heil sín);taka á e-u, to touch (hón tók á augum hans);taka vel, auðvelliga, lítt, illa á e-u, to take (a thing) well, in good part, ill, in ill part (fluttu þeir þetta fyrir jarli, en hann tók vel á);taka e-t á sik, to take upon oneself (kvaðst heldr vilja taka þat á sik at gefa honum annát augat);tóku þeir á sik svefn mikinn, they fell fast asleep;taka arf eptir e-n, to inherit one;taka e-t eptir, to get in return;með því at þú gerir svá, sem ek býð þér, skaltu nökkut eptir taka, thou shalt have some reward;taka e-t frá e-m, to take a thing away from one (þeir tóku spjótin frá þeim ok báru út á ána);taka e-n frá e-u, to deprive one of (taka e-n frá landi, ríki);taka e-t fyrir e-t, to take in return for (hann keypti sveinana ok tók fyrir þá vesl gott ok slagning); to take for, look upon as (lökum vér þat allt fyrir satt; því tek ek þat fyrir gaman);taka fyrir e-t, to refuse (tók E. eigi fyrir útanferð at sumri);taka hendi í e-t, to thrust one’s hand into;taka í hönd e-m, to shake hands with one;taka í móti, to offer resistance (þeir brendu víða bygðina, en bœndr tóku ekki í móti);taka niðr, to pull down, demolish (taka niðr til grundvallar allt þat verk); to graze a little, = taka til jarðar (þeir láta nú taka niðr hesta sína);taka niðri, to touch (feel) the bottom;taka ofan, to take down (Högni tekr ofan atgeirinn); to pull down (hann hafði látil taka ofan skála sinn);taka í sundr, to cut asunder;impers., slœmdi sverðinu til hans, svá at í sundr tók manninn, so that the man was cleft asunder;taka til e-s, to take to (tóku þá margir til at níða hann);taka til máls (orðs, orða), to begin to speak;nú er þar til máls at taka, at, now we must take up the story at this point, that;taka til varnar, to begin the defence;taka til e-s, to have recourse to, resort to (taka e-t til ráðs, bragðs); to concern (þetta mál, er til konungs tók);láta e-t til sín taka, to let it concern oneself, meddle with (Gísli lét fátt til sín taka);taka e-n til e-s, to choose, elect (Ólafr var til konungs tekinn um allt land);absol., taka til, to begin (hann hélt allt austr um Svínasund, þá tók til vald Svíakonungs);taka e-t til, to take to, do;ef hann tekr nökkut illt til, if he takes to any ill;taka um e-t, to take hold of, grasp (nú skaltu taka um fót honum);taka e-t undan, to take away;impers., undan kúnni tók nyt alla, the cow ceased to give milk;taka undan, to run away, escape (B. tók undan með rás);taka undir e-t, to take hold under a thing;hann tók undir kverkina ok kyssti hana, he took her by the chin and kissed her;to undertake, take upon oneself;H. kvaðst ekki taka mundu undir vandræði þeira, H. said he would have nothing to do with their troubles;taka undir e-t með e-m, to back, help one in a thing (vil ek, at þér takit undir þetta mál með mér);þau tóku undir þetta léttiliga, they seconded it readily;hann tók seinliga undir, he was slow to answer;taka undir, to echo, resound (fjöllin tóku undir);taka e-t undir sik, to take on hand (Gizurr tók undir sik málit); to lay hold of (hann tekr undir sik eignir þær, er K. átti í Noregi);taka e-t upp, to pick up (S. tók upp hanzka sinn);taka upp fé fyrir e-m, to seize on, confiscate;taka upp borð, to set up the tables before a meal, but also to remove them after a meal;taka upp bygð sína, to remove one’s abode;hón tekr mart þat upp, er fjarri er mínum vilja, she takes much in hand that is far from my will;drykk ok vistir, svá sem skipit tók upp, as the ship could take;taka upp ný goðorð, to establish new priesthoods;taka upp verknað, to take up work;taka upp stœrð, to take to pride;taka upp sök, to take up a case;taka upp draum, to interpret a dream;taka e-t upp, to choose (seg nú skjótt, hvern kost þú vill upp taka);absol., taka upp, to extend, rise (rekkjustokkr tekr upp á millum rúma okkarra);taka út, to run out (E. tók út ór stofunni);taka við e-u, to receive (A. hafði tekit við föðurarf sínum);taka vel við e-m, to receive one well, give one a hearty welcome;taka við trú, to take the faith;þeir tóku vel við, they made a bold resistance;tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off;taka yfir e-t, to extend over (hann skal eignast af Englandi þat, sem uxahúð tekr yfir);impers. to come to an end, succeed (kveðst nú vænta, at nú mundi yfir taka);þeir munu allt til vinna at yfir taki við oss, to get the better of us;13) refl., takast;f.1) taking, capture, of a fortress, prisoner;2) taking, seizing, of property;* * *u, f. a taking, capture, Fms. x. 417 (of a fortress); of a prisoner, Ann. 1254: a taking, seizing, unlawful or violent, of property, Grág. ii. 188, 301; gjalda fyrir hval-tökuna, Bs. i. 657; fjár-taka (see fé), upptaka.II. revenue = tekja; með öllum tökum ok skyldum, Fms. vi. 431.III. tenure of land; eiga töku á jöfð, N. G. L. i. 240.IV. bail, security; hlaupask undan töku ok sókn, N. G. L. i. 258; see við-taka, á-taka, töku-vætti. -
6 uprząt|nąć
pf — uprząt|ać impf (uprzątnęła, uprzątnęli — uprzątam) vt to tidy (up) [mieszkanie, salę]- uprzątnąć śnieg z chodników to remove a. clear the snow from pavements- kelnerka uprzątnęła talerze ze stolików the waitress cleared the plates from a. off the tablesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > uprząt|nąć
-
7 refigo
rĕ-fīgo, xi, xum, 3, v. a., to unfix, unfasten, unloose, tear or pluck down, pull out or off (class.).I.Lit.:II.num figentur rursus eae tabulae, quas vos decretis vestris refixistis?
have taken down, Cic. Phil. 12, 5, 12:affixis hostium spoliis, quae nec emptori refigere liceret,
Plin. 35, 2, 2, § 7; so,clipeo refixo,
Hor. C. 1, 28, 11:clipeum de poste Neptuni sacro,
Verg. A. 5, 360:signa Parthorum templis,
Hor. Ep. 1, 18, 56:clipeos captos in bello,
Sil. 10, 601:dentes,
to pull out, extract, Cels. 6, 15 fin.:refigere se crucibus,
Sen. Vit. Beat. 19 fin.; cf.:refixum corpus interfectoris cremavit,
Just. 9, 7, 11. — Poet.:caelo refixa sidera,
loosened, falling down, Verg. A. 5, 527:non hasta refixas vendit opes,
the plundered goods, Claud. IV. Cons. Hon. 497.—Transf.1.To take down the tables of the laws suspended in public, i. e. to annul, abolish, abrogate laws:* 2.acta M. Antonii rescidistis, leges refixistis,
Cic. Phil. 13, 3, 5; cf.:cujus aera refigere debeamus,
id. Fam. 12, 1 fin.: fixit leges pretio atque refixit, for a bribe, Verg, A. 6, 622.—To take away, remove: quo facilius nostra refigere deportareque tuto possimus, Curius ap. Cic. Fam. 7, 29, 1. -
8 Clear
adj.Of leather: P. εὔδιος (Xen.), V. γαληνός.Clear weather: Ar. and P. αἰθρία, ἡ (Xen.).Of sight: Ar. and P. ὀξύς.Evident, manifest: P. and V. δῆλος. ἐναργής, σαφής, λαμπρός, ἔνδηλος, φανερός, ἐμφανής, ἐκφανής, διαφανής, περιφανής, P. ἐπιφανής, καταφανής, V. σαφηνής, τορός, τρανής. Ar. and P. εὔδηλος, κατάδηλος, Ar. ἐπίδηλος.Clear beforehand: P. πρόδηλος.Intelligible: see Intelligible.Free from trees: P. ψιλός; see Open.Undefiled: P. and V. καθαρός, ὅσιος, εὐαγής (rare P.), ἀκήρατος (rare P.), ἅγνος (rare P.), ἀκέραιος, V. ἀκραιφνής.Net: P. ἀτελής.Clear of: P. and V. ψιλός (gen.); see free from.Keep clear of: P. and V. ἀφίστασθαι (gen.), ἐξίστασθαι (gen.).Whenever they closed with one another they could not easily get clear: P. ἐπειδὴ προσβάλλοιειν ἀλλήλοις, οὐ ῥᾳδίως ἀπελύοντο (Thuc. 1, 49).——————v. trans.Reclaim ( from wild state): P. and V. ἡμεροῦν, V. ἐξημεροῦν, ἀνημεροῦν (Soph., frag.), καθαίρειν, ἐκκαθαίρειν.Empty: P. and V. κενοῦν, ἐρημοῦν, ἐξερημοῦν.Jump over: see jump over.Clear oneself of ( a charge): P. ἀπολύεσθαι (acc. or absol.).Clear the way: see Prepare.Clear away, remove: P. and V. ἐξαιρεῖν, P. ἐκκαθαίρειν.Clear away the tables: Ar. ἀποκάθαιρε τὰς τραπέζας ( Pax, 1193).Run away: see run away.Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Clear
-
9 carry
1. n переноска; перевозкаstep-by-step carry — поразрядный перенос; каскадный перенос
end-around carry — циклический перенос; круговой перенос
high-speed carry — быстрый перенос; ускоренный перенос
2. n дальнобойность; дальность полёта3. n спорт. проводка4. n спорт. поддержка5. n спорт. воен. положение «на плечо»6. n спорт. шотл. движение облаков7. n спорт. амер. волок8. n спорт. информ. перенос, разряд переноса9. v нести, носитьa lift is licensed to carry a certain number of persons — в лифте разрешается подниматься только определённому числу людей
let me carry you back to the day when we first met — разрешите напомнить вам день нашей первой встречи
to carry off — увести, унести; похитить
10. v вести, возить, перевозить11. v вести, привести12. v выдерживать транспортировку13. v иметь при себе, носитьto carry arms — быть вооружённым, носить оружие
carry weight — иметь вес; иметь влияние
14. v содержать, заключать15. v иметьto carry insurance — быть застрахованным; иметь страховой полис
to carry a price — стоить, иметь цену; быть в цене
carry a price value — иметь цену; быть в цене
16. v нести на себе тяжесть, нагрузку; поддерживать17. v выдерживать, выносить18. v продолжать, удлинять; доводить; подводитьcarry out — доводить до конца, завершать
19. v поддерживать материально, оказывать финансовую помощь20. v влечь за собойСинонимический ряд:1. accomplish (verb) accomplish; capture; effect; gain; prevail; secure; succeed; win2. affect (verb) affect; get; impress; influence; inspire; move; strike; sway; touch3. bear (verb) bear; buck; exhibit; ferry; have; lug; pack; possess; sustain; tote; transport4. behave (verb) acquit; act; behave; comport; demean; deport; disport; do; go on; quit5. broadcast (verb) broadcast; communicate; relay6. conduct (verb) channel; conduct; funnel; pipe; siphon; traject; transmit7. convey (verb) cart; convey; haul; remove; transfer; truck8. display (verb) display; keep; offer; stock; supply9. drive (verb) drive; impel; lead; propel; urge10. go (verb) carry over; extend; go; reach; run; stretch11. involve (verb) entail; involve12. support (verb) bear up; bolster; brace; buttress; hold; maintain; prop; shore up; shoulder; stand; suffer; support; sustain; upbear; uphold13. take (verb) bring; fetch; take14. tell (verb) break; clear; disclose; get across; give; impart; pass; report; spread; tellАнтонимический ряд: -
10 wechseln
I v/t (hat gewechselt)1. change (auch Öl, Reifen etc.); (austauschen, auch Schläge, Worte etc.) exchange; die Fahrbahn wechseln change ( oder switch) lanes; die Kleider wechseln change (one’s clothes); das Hemd etc. wechseln put on a clean shirt etc.; die Schuhe wechseln put on another pair of shoes; Unterwäsche zum Wechseln spare underwear; den Arbeitsplatz / Arzt wechseln change jobs / doctors, find another job / go to another doctor; die Schule wechseln change ( oder switch) schools; die Partei wechseln go over to another party, join the other side; den Partner wechseln change partners; die Wohnung wechseln move (house), move to another house; das Zimmer wechseln change rooms, move to another room; Besitzer, Thema 1 etc.2. (Geld) change; (Währung) (ex)change; (abwechseln [lassen]) alternate; Geld wechseln in Kleingeld: get (some) change; können Sie einen Hunderter wechseln? can you change a hundred euro etc. note?; Dollar in Euro wechseln change dollars into euros3. (austauschen) exchange; ein paar Worte mit jemandem wechseln have ( oder exchange) a few words with s.o.; sie wechselten Blicke they exchanged glances; Briefe mit jemandem wechseln correspond with s.o.II v/i (ist) change; (verschieden sein, abwechseln) vary; Wild: pass; wechseln in (+ Akk) oder nach etc. switch (over) to, move to; kannst du wechseln? (hast du Kleingeld?) can you change this?, have you got change for this?; ich kann nicht wechseln I’ve got no change* * *to exchange; to rotate; to change* * *wech|seln ['vɛksln]1. vtto change ( in +acc into); (= austauschen) to exchange; (FTBL ETC) to substitute (gegen for)den Tisch/die Schule/das Hemd wechseln — to change tables/schools/one's shirt
die Farbe wechseln — to change colour (Brit) or color (US)
die Wohnung wechseln — to move house (Brit), to move
2. vi1) to change; (SPORT) to change (over); (= einander ablösen) to alternateich kann Ihnen leider nicht wechseln — I'm sorry, I don't have any change
* * *1) ((sometimes with into) to remove (clothes etc) and replace them by clean or different ones: I'm just going to change (my shirt); I'll change into an old pair of trousers.) change2) (to give or receive (one kind of money for another): Could you change this bank-note for cash?) change3) (to give, or give up, in return for something else: Can you exchange a dollar note for two 50-cent pieces?) exchange4) (the act of exchanging the money of one country for that of another.) exchange5) (to move through different stages: Red grades into purple as blue is added.) grade* * *wech·seln[ˈvɛksl̩n]I. vt▪ etw \wechseln to change sth2. (umtauschen)▪ [jdm] etw \wechseln to change sth [for sb]▪ etw \wechseln to change sthmacht es Ihnen was aus, mit mir den Platz zu \wechseln? would you mind if we changed [or traded] places?II. vikönnen Sie mir \wechseln? can you change that for me?2. (den Arbeitgeber wechseln) to go to a different job* * *1.transitives Verb1) changeein Hemd zum Wechseln — a spare shirt; s. auch Besitzer 1)
2) ([aus]tauschen) exchange <letters, words, glances, etc.>3) (umwechseln) change <money, note, etc.> (in + Akk. into)2.intransitives Verb1) (sich ändern) changewechselnde Bewölkung, wechselnd wolkig — (bei Wettervorhersagen) variable cloud
2) mit sein (überwechseln) move* * *A. v/t (hat gewechselt)1. change (auch Öl, Reifen etc); (austauschen, auch Schläge, Worte etc) exchange;die Fahrbahn wechseln change ( oder switch) lanes;die Kleider wechseln change (one’s clothes);das Hemd etcwechseln put on a clean shirt etc;die Schuhe wechseln put on another pair of shoes;Unterwäsche zum Wechseln spare underwear;den Arbeitsplatz/Arzt wechseln change jobs/doctors, find another job/go to another doctor;die Schule wechseln change ( oder switch) schools;die Partei wechseln go over to another party, join the other side;den Partner wechseln change partners;die Wohnung wechseln move (house), move to another house;Geld wechseln in Kleingeld: get (some) change;können Sie einen Hunderter wechseln? can you change a hundred euro etc note?;Dollar in Euro wechseln change dollars into euros3. (austauschen) exchange;ein paar Worte mit jemandem wechseln have ( oder exchange) a few words with sb;sie wechselten Blicke they exchanged glances;Briefe mit jemandem wechseln correspond with sbwechseln in (+akk) odernach etc switch (over) to, move to;kannst du wechseln? (hast du Kleingeld?) can you change this?, have you got change for this?;ich kann nicht wechseln I’ve got no change* * *1.transitives Verb1) changeein Hemd zum Wechseln — a spare shirt; s. auch Besitzer 1)
2) ([aus]tauschen) exchange <letters, words, glances, etc.>3) (umwechseln) change <money, note, etc.> (in + Akk. into)2.intransitives Verb1) (sich ändern) changewechselnde Bewölkung, wechselnd wolkig — (bei Wettervorhersagen) variable cloud
2) mit sein (überwechseln) move* * *v.to alternate v.to bandy v.to change v.to shift v.to swap v.to switch v.
См. также в других словарях:
To turn the tables — Turn Turn (t[^u]rn), v. t. [imp. & p. p. {Turned}; p. pr. & vb. n. {Turning}.] [OE. turnen, tournen, OF. tourner, torner, turner, F. tourner, LL. tornare, fr. L. tornare to turn in a lathe, to rounds off, fr. tornus a lathe, Gr. ? a turner s… … The Collaborative International Dictionary of English
The Irish (in Countries Other Than Ireland) — The Irish (in countries other than Ireland) † Catholic Encyclopedia ► The Irish (in countries other than Ireland) I. IN THE UNITED STATES Who were the first Irish to land on the American continent and the time of their arrival are … Catholic encyclopedia
The Vatican — The Vatican † Catholic Encyclopedia ► The Vatican This subject will be treated under the following heads: I. Introduction; II. Architectural History of the Vatican Palace; III. Description of the Palace; IV. Description of the… … Catholic encyclopedia
The College Preparatory School — College Preparatory School redirects here. For information about secondary college preparatory schools, see University preparatory school. Coordinates: 37°50′54.41″N 122°14′23.89″W / … Wikipedia
The Indian Institute of Planning and Management (IIPM) advertising controversy — In October 2005, The Indian Institute of Planning and Management (IIPM) was involved in a controversy regarding the veracity of its claims in print advertisements.equence of EventsIn 2005, An article titled IIPM: The Truth about IIPM Tall Claims… … Wikipedia
The Authority — Infobox comics organization imagebox= caption=The Authority, as featured on the cover for the Under New Management trade paperback. Art by Frank Quitely, 2000 publisher=Wildstorm debut= The Authority #1 creators=Warren Ellis Bryan Hitch base=The… … Wikipedia
The Brunswick House — The Brunswick House, known to almost all as The Brunny and sometimes advertised as Ye Olde Brunswick House, is a well known bar in Toronto, Canada.One of the oldest such establishments still in operation in Toronto, the Brunny was founded in 1876 … Wikipedia
The Godfather II (video game) — The Godfather II Cover art for The Godfather II Developer(s) EA Redwood Shores Publisher(s) … Wikipedia
The Cross and Crucifix in Liturgy — The Cross and Crucifix in Liturgy † Catholic Encyclopedia ► The Cross and Crucifix in Liturgy (1) Material Objects in Liturgical Use; (2) Liturgical Forms connected with Them; (3) Festivals Commemorative of the Holy Cross;… … Catholic encyclopedia
The Marine and General Mutual Life Assurance Society — Type Mutual Traded as MGM Assurance Industry Financial Services Founded 1852 (1852) Founder(s) … Wikipedia
Liturgical books of the Roman Rite — The liturgical books of the Roman Rite at the beginning of the twentieth century, writings designed to specify the way the religious services of that liturgical rite of the Roman Catholic Church were then held, are described in this article. For… … Wikipedia